วรรณกรรมตกสระ

‘วรรณกรรมตกสระ’ หนังสือประเภทเรื่องสั้น โดย ภาณุ ตรัยเวช ของสำนักพิมพ์นานมี
หนังสือรางวัลวรรกรรมดีเด่นจากการประกวนด Young Thai Artist Award 2004 (ครั้งที่ 1)
มีหนังสือจากการประกวดนี้วางเรียงรายให้เลือกอยู่ 4 เล่ม เราเลือกหยิบเล่มนี้มา
หลังจากอ่านคำนำ บางส่วนของเนื้อหาและประวัติคนเขียนแล้ว
ชื่อเดิมตอนส่งประกวดคือ ‘งามมีที่รัก’ แต่เปลี่ยนชื่อตอนจัดพิมพ์

สะดุดตาตั้งแต่คนเขียนคำนิยม ไฉนเลยนักเขียนที่เราชื่นชอบทั้งสองท่าน วาณิช จรุงกิจอนันต์ และชาติ กอบจิตติ ถึงได้เขียนคำนิยมให้ คงไม่ธรรมดา ทิ้งไว้ให้คนอ่านติดตามว่างานเขียนเค้าคงเป็นอย่างที่ท่านว่า’ดาวดวงใหม่เกิดแล้ว’ สองผู้ยิ่งใหญ่แห่งวงการวรรณกรรมชื่นชมตรงกันถึงเพียงนี้แล้วจะไม่ให้อยากอ่านได้ยังไงกัน

พลิกไปอ่านประวัติคุณภาณุแล้วก็อึ้ง และอี้ง เพราะเค้าเป็นนักเรียนเรียนเก่งมากขนาดเป็นตัวแทนแข่งขันฟิสิกส์โอลิมปิก 3 ปี สอบได้ที่หนึ่งทุนเล่าเรียนหลวงสายวิทยาศาสตร์ ไปเรียนฟิสิกส์จบด้วยเกียรตินิยมที่ Caltech และปัจจุบันกำลังทำปริญญาเอกอุตุนิยมวิทยาและสมุทรศาสตร์ที่ UCLA นี่ประวัติสายการเรียนหรูหราขนาดนี้ ยังไม่พอ เค้ายังมีงานอดิเรกอื่นๆ ที่ทำได้ดีอย่างเป็นผู้กำกับหนังสั้น ผู้จัดการวงดนตรี นักดนตรีแซกโซโฟน นักเต้นละติน หันมาดูผลงานด้านงานเขียน ยาวเป็นหางว่าว ทั้งงานเขียนบทละคร บทหนัง เรื่องสั้น งานแปล แถมเป็นคอลัมน์นิตส์ให้นิตยสารอีกต่างหาก โอวววว อะไรจะปานนั้น

นั่งอ่านเรื่องสั้นเล่มนี้แล้วก็ชอบจัง คนเขียนมีมุมมองการใช้ชีวิตและมุมมองต่อสังคมครบองค์ประกอบและรอบด้าน มีวิธีคิดที่เป็นตัวของตัวเอง จับความคิดมาเรียงร้อยโดยวิธีการเขียนที่แตกต่างกันไปในเรื่องสั้นทั้ง 9 เรื่อง ใช้ภาษาไทยได้ดีมาก จนถึงขั้นเรียกได้ว่ามีเอกลักษณ์เฉพาะตัว บางช่วงต้องหยุดตีความ คิดและจินตนาการ บางช่วงอ่านสบาย ๆ บางช่วงก็รู้สึกว่าเค้าแสดงทัศนคติความเชื่อบางอย่างออกมาผ่านตัวหนังสือ และบางช่วงก็รู้สึกว่า ‘กัดเจ็บ’ ชะมัด โดนเข้าให้แล้วไหม๊ล่ะ

อ่านเสร็จแล้วรู้สึกอยากอ่านงานอื่นๆ ที่เค้าเขียน ที่เค้าแปลจัง ไม่รู้ว่าพิมพ์ออกมาหมดหรือยัง

เรื่องสั้นเรื่องแรก วรรณกรรมตกสระ ท้ายบทระบุว่าเรื่องสั้นเรื่องนี้เคยตีพิมพ์ใน Open เล่ม 42
เหอ แล้วไมเราไม่คุ้นซะเลย ตกลงเราเคยอ่านแล้วหรือนี่
วิ่งไปที่ชั้นหนังสือคุ้ยหา Open เล่ม 42 เจอแล้น ปกสีชมพูหวานแหว๋ว You are what you shop เมื่อเศรษฐีใหม่ไทยไปช้อปปิ้งที่อังกฤษ อารมณ์เล่มนี้ครุกรุ่นได้ที่จากเรื่องที่รัฐบาลจะซื้อหุ้นหงษ์
เรื่องนี้ปรากฎตัวอยู่ใน Open Center เป็นการเปิดโอกาสให้คนอ่านส่งงานเขียนมาร่วมตีพิมพ์สนุก ๆ ใน Open
ใช่แหละ เราคงเคยอ่าน แต่ตอนนั้นอ่านแล้วรู้สึกว่าตัวเองจะจินตนาการว่านักเขียนที่เนื้อเรื่องหมายถึงจะเป็นคุณคุ่น ปราบดา หยุ่นซะงั้น
แต่ตอนนี้มาอ่านใหม่อีกรอบ ด้วยเวลาที่เปลี่ยนไป และสถานการณ์ต่างๆ ที่เข้ามาในชีวิต ตอนที่เราอ่านกลับไม่มีภาพคุณคุ่นเลยซักนิด มีแต่เรื่องของสังคมและระบบที่บิดเบือนด้วยแรงPR และทุนนิยม

มันทำให้เรากระตือรือร้นที่จะอ่านงานบทต่อๆ ไปของเค้า งานเขียนที่ตีความได้หลากหลายตาภาวะและประสบการณ์ของคนอ่าน เท่ชะมัด

จริงๆ เราก็ไม่ค่อยอ่านหนังสืออ่านเล่นอะไรหลายๆ รอบหรอก
ยกเว้น ‘เจ้าชายน้อย’ ไม่น่าจะต่ำกว่า 5 รอบ แล้วแต่ละรอบก็ตีความไม่เคยเหมือนกันซักที
ให้ตายเถอะ รอบที่ 5 ข้าพเจ้าก็ยังเสียน้ำตา
ตอนดูหนังเรื่อง ‘เพื่อนสนิท’ นี่ทำเราเอาอึ้งไป ก็ทั้งวิวบนเกาะพงันที่คุ้นแสนคุ้น เนื้อเรื่องที่ผูกโยงเปรียบเปรยจากหนังสือ ตัวละครที่เขียนโปสการ์ดกลับมาให้เพื่อนที่ตัวเองรัก (เราก็เอาหนังสือเจ้าชายน้อยไปอ่านที่เกาะพงันแล้วก็เขียนโปสการ์ดส่งกลับมาระบุด้วยว่ากำลังอ่านเจ้าชายน้อยอยู่ โน่นเมื่อประมาณ สามสี่ปีมาแล้ว) ฉากจบที่พระเอกหยิบเจ้าชายน้อยที่อ่านค้างอยู่ขึ้นมาอ่านให้จบ เรารู้แล้วหล่ะว่าเค้าต้องตัดสินใจอะไรบางอย่าง แต่ดันไม่ตรงกับใจเราอ่ะ เพราะถ้าเป็นเรา เราจะกลับไปหาดากานดา